ၿငိမ္းခ်မ္းေအး - စနစ္ဆိုးရဲ႕ ခ်ိဳးကို ခြာပါ
(သည္ေလဒီးစ္နယူးစ္ / မိုးမခ) မတ္ ၀၂၊ ၂၀၁၅
(သည္ေလဒီးစ္နယူးစ္ / မိုးမခ) မတ္ ၀၂၊ ၂၀၁၅
မတ္လ (၂) ရက္ေန႔ဟာ တိုင္းျပည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆိုးေအာက္ ေရာက္ခဲ့ရျခင္း ႏွစ္ပတ္လည္ပါ။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ မ်ိဳးေစ့ခ်ျခင္းကို ဆိုရွယ္လစ္ အေရျခံဳခဲ့သလို အာဏာသိမ္းရက္ကိုလည္း ေတာင္သူလယ္သမားေန႔အျဖစ္ ပံုဖ်က္ခဲ့တာ အခုဆိုရင္ (၅၃) ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။ ေတာင္သူလယ္သမား ဦးႀကီးမ်ား၊ လုပ္သား ျပည္သူ မိဘမ်ား ပါးစပ္ကသာ အတြင္တြင္ ေခၚ ဝါခ်တတ္ၿပီး လက္ေတြ႕မွာေတာ့ လယ္သိမ္း၊ ယာသိမ္း၊ အိမ္ဖ်က္၊ ေက်ာင္းၿဖိဳ တတ္တဲ့၊ ထမင္းငတ္လို႔၊ လြတ္လပ္မႈ ငတ္လို႔၊ ပညာငတ္လို႔ ဆႏၵျပတဲ့ ရဟန္း ရွင္လူ ေက်ာင္းသား လူထု ကို က်ည္ဆန္သာေကၽြးတတ္တဲ့ ေခတ္စနစ္ အစိုးရဆိုးတစ္ခု တိုင္းျပည္မွာ စတင္ အျမစ္တြယ္ခဲ့တဲ့ ဝမ္းနည္းဖြယ္ သမိုင္းဝင္ ႏွစ္ပတ္လည္မို႔ မ်က္ေမွာက္မွာ သမိုင္းသင္ခန္းစာထုတ္ႏိုင္ရပါမယ္။
ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးနဲ႔ လြတ္လပ္စ ဒီမိုကေရစီျပည္သစ္မွာ စစ္ဝါဒ တြင္က်ယ္လာရပံုကို ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္က ေဆာင္းပါး ‘တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္တတ္ၾကပါေစ’ မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေဆာင္းပါးမွာေတာ့ ဒီရာစုဝက္ေက်ာ္ၾကာ စစ္တပ္ႀကီးစိုးမႈဝါဒ ေအာက္က်ဆင္းခဲ့ရျခင္းရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးဆက္ ရိုက္ခတ္မႈမ်ားထဲက အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ တခ်ိဳ႕ကို ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။
● က်ရံႈးႏိုင္ငံ
က်ရံႈးႏိုင္ငံ (Failed State) တစ္ခုကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ရင္ တိုင္းျပည္ကို တာဝန္ယူ စီမံခန္႔ခြဲ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့ အစိုးရေတြ ညံ့ဖ်င္းမႈ၊ ကိုယ္က်ိဳးရွာမႈနဲ႔ လူ၊ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၊ အုပ္စုတစ္စု၊ လူတန္းစားတစ္စုကသာ အစစ အရာရာ ခ်ဳပ္ကိုင္ လႊမ္းမိုး အခြင့္ေရးယူ အၾကြင္းမဲ့ အာဏာရယူေနႏိုင္တာကို ေတြ႕ရပါမယ္။ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ တိုင္းျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး တည္ၿငိမ္မႈေတြ ပ်က္ျပားေနမယ္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ အဆမတန္ ျမင့္မားေနမယ္။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာေရးစနစ္ အပါအဝင္ လူထုဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြ အားလံုး ယိုယြင္းပ်က္စီးေနမယ္။ အက်င့္ပ်က္မႈ၊ ျခစားမႈ၊ လာဘ္စားမႈေတြက လူတစ္ဦခ်င္း သေဘာမဟုတ္ဘဲ စနစ္မွာ၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ ေပ်ာ္ဝင္ အသားက်ေနတဲ့ ဓေလ့ ျဖစ္ေနမယ္။ ရာဇဝတ္မႈေတြ မ်ားျပားေနမယ္။ လူမႈ-စီးပြားေရးဒဏ္၊ စစ္ေဘးဒဏ္၊ လူမ်ိဳး/ဘာသာေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြဒဏ္၊ အတင္းအဓမၼ ေျမသိမ္း၊ အိမ္သိမ္း၊ လယ္ယာသိမ္းမႈ၊ အဓမၼေရြ႕ေျပာင္းခိုင္းမႈေတြဒဏ္ စတဲ့ တရားမဲ့မႈအစုစုေၾကာင့္ လူအုပ္စု အေျမာက္အျမား မိမိေနရပ္ေဒသကို စြန္႔ခြာၿပီး ဒုကၡသည္အျဖစ္ အမ်ားအျပား ခံယူေနရမယ္။ ဒါေတြဟာ ႏိုင္ငံ ပ်က္စီးေနျခင္းကို ေဖာ္ျပေနတဲ့ က်ရံႈးႏိုင္ငံတိုင္းမွာေတြ႔ရေလ့ရွိတဲ့ တူညီတဲ့ လကၡဏာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး ဆိုတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ မ႑ိဳင္ႀကီး (၃) ရပ္ ယိုယြင္း ျခစား ပ်က္စီးေနျခင္းအျပင္ စတုတၳမ႑ိဳင္လို႔ ညႊန္းဆိုေလ့ၾကတဲ့ စာနယ္ဇင္း၊ သတင္း၊ မီဒီယာ လုပ္ငန္းကပါ မလြတ္လပ္၊ အရည္အခ်င္း မျပည့္မီ၊ က်င့္ဝတ္သီလပိုင္း အားနည္း ယိမ္းယိုင္ေနတတ္ပါတယ္။ စာေပ၊ ဂီတ၊ ပန္းခ်ီ၊ ရုပ္ရွင္ အစရွိတဲ့ လူသားအတြက္ စိတၱအာဟာရ ရသပိုင္းဆိုင္ရာ ျဖည့္စြက္ေပးႏိုင္တဲ့ အႏုသုခုမ ပညာရပ္ေတြလည္း မထြန္းကား၊ မစည္ပင္၊ လူထုကို ေတာ္တည့္မွန္ကန္ ပညာေပး လမ္းညႊန္ဦးေဆာင္မႈ မျပဳႏိုင္ကာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ပ်က္ယြင္းမႈ အစံုစံု ကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ လူ႔အသိုင္းအဝန္းရဲ႕ စာရိတၱ မ႑ိဳင္ပါ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္၊ ပ်က္စီး၊ ယုတ္ေလ်ာ့လာေစသလို လူေတြရဲ႕ ေယဘုယ် အေတြးအေခၚ၊ အျမင္၊ သေဘာထားနဲ႔ အျပဳအမူေတြလည္း ေမွာက္မွား လမ္းလြဲေနတတ္ပါတယ္။
● အရာရာၿပိဳလဲျခင္း
ဆိုခဲ့တဲ့ လူမႈ၊ စီးပြား၊ က်န္းမာ၊ ပညာ၊ စာရိတၱ အရာရာ ၿပိဳလဲ ပ်က္စီး ေနတဲ့ “က်ရံႈးႏိုင္ငံ” အတြက္ အေကာင္းဆံုး ဥပမာ ကေတာ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ တိုင္းျပည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ (၅) စု ေက်ာ္ ႀကီးစိုးခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္ပါပဲ။ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ဟာ အာဏာရွင္စစ္ဗိုလ္ခ်ုပ္ႀကီးမ်ားနဲ႔ အေပါင္းအပါ လူတစ္စု အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ စစ္တပ္ကို လက္ကိုင္တုတ္အျဖစ္ အသံုးခ်၊ ျပည္သူကို ဓားစာခံျပဳရင္း တိုင္းျပည္မွာ ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ အလုပ္ေတြ၊ သြတ္သြင္းခဲ့တဲ့ ဝါဒေတြေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ဟာ အဘက္ဘက္က ခၽြတ္ျခံဳက်ခဲ့ရပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္မ်ားဟာ (၁၉၅၈) ဖဆပလ ႏိုင္ငံေရးအကြဲအျပဲမွာ အာဏာကို စတင္ ျမည္းစမ္းခဲ့တယ္။ (၁၉၆၂) မွာ လူမ်ိဳးေရးအေၾကာင္းျပ တိုင္းျပည္ႀကီး ၿပိဳကြယ္ ေခ်ာက္ထဲက်မွာ စိုးလို႔ဆိုၿပီး အာဏာကို အလံုးစံုသိမ္းပိုက္ခဲ့တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ စစ္စနစ္ဆိုးဟာ တိုင္းျပည္ကို ကိုယ္တိုင္ပဲ အဝီစိအထိ ဆြဲေခၚသြားခဲ့ျခင္းက ႏွစ္ငါးဆယ္အတြင္း အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အလားအလာ အရွိဆံုး ႏိုင္ငံကေန ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုး ျဖစ္သြားခဲ့ရတဲ့ ျမင္သာတဲ့ သမိုင္းက သက္ေသျပဳၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
စတင္ခ်ိန္မွာ အခုေခတ္ ဒီမိုကေရစီကို အသံုးခ်ေနသလို ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ကို အမည္ခံ အသံုးခ်ရင္း အလုပ္မျဖစ္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးမူဝါဒ၊ အက်င့္ျပျခစားမႈေတြအျပည့္နဲ႔ သူတို႔အမ်ိဳးတသုိက္သာ ဟန္သြားတဲ့ ျပည္သူပိုင္္သိမ္းမႈ၊ အမ်ိဳးသားေရးအျမင္မ်ားနဲ႔ ထင္တိုင္းၾကဲ ဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ ပညာေရးစနစ္ အစရွိတဲ့ ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ ေျပာင္းလိုက္တဲ့ ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးႀကီးရဲ႕ ေကာင္းမႈ ပ်က္စီး က်ဆံုးခန္းအစုစုကို အားလံုးလည္း လက္ခံ သိျမင္ၿပီး ယူဆပါတယ္။
(၁၉၈၈) ေနာက္ပိုင္း ဒုတိယအႀကိမ္ ေခ်ာက္ထဲက်မွာစိုးလို႔ ဆိုၿပီး စစ္အာဏာ ထပ္သိမ္းရာရာမွာလည္း ဒီမွားယြင္းမႈေတြကို မျပင္ႏိုင္တဲ့အျပင္ ပိုသာဆိုးတဲ့ မူဝါဒနဲ႔ ကိုယ္က်ိဳးရွာမႈသာ ျပဳခဲ့တဲ့အတြက္ တိုင္းျပည္ဟာ က႑ာစံု နာလန္မထူႏိုင္ခဲ့ပါ။ အခု ေခတ္ေျပာင္းၿပီ ဆိုတဲ့ ဒီမိုကေရစီ အမည္ခံ ကလိယုဂ္ေခတ္မွာလည္း အစိုးရသစ္ သက္တမ္းသာ ကုန္လာခဲ့ေပမဲ့ အမွန္တကယ္ သေဘာထားေတြ မေျပာင္းလဲႏိုင္ဘဲ အက်င့္ေဟာင္း၊ အလုပ္ေဟာင္းေတြသာ ျပည့္ႏွက္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးဆက္ တိုင္းျပည္မွာ လူမႈေရး မတည္ၿငိမ္၊ စီးပြားေရး မျဖစ္ထြန္း၊ ဆင္းရဲတြင္းနက္၊ ပညာေရးစနစ္ေကာင္း အေျခမတည္ႏိုင္၊ က်န္းမာေရး အဆင့္အတန္း နိမ့္ပါးကာ လူအမ်ားစုဟာ အေထြေထြ ကပ္ဆိုက္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
● တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရုပ္ပံုလႊာ က်ဆင္းပ်က္စီးျခင္း
စစ္အာဏာရွင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားဟာ သူတို႔အက်ိဳးစီးပြား အလို႔ငွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အခန္းက႑အသီးသီးကို စနစ္တက် ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကတဲ့ အထဲမွာ အယုတ္မာဆံုးနဲ႔ အဆိုးရြားဆံုး ဖ်က္ဆီးမႈကေတာ့ လူမႈ၊ စီးပြား၊ က်န္းမာ၊ ပညာ က႑ာေတြ မဟုတ္ပါ။ လူေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကို ဖ်က္ဆီးခဲ့မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာေတြဟာ ဗုဒၶရဲ႕တရားေတာ္ကို ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ နာၾကား၊ မွတ္ယူ လိုက္နာက်င့္သံုးခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ ေမတၱာတရားႀကီး၊ ခႏၱီစတရားႀကီး၊ ယဥ္ေက်းပ်ဴငွာ၊ ခင္မင္ႏွစ္လိုဖြယ္အျပည့္နဲ႔ အလိုေလာဘနည္း ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေအးေဆး ေနလိုတဲ့ လူမ်ိဳးျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ကမၻာအလယ္မွာ အစဥ္အဆက္ ထင္ရွား အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္နဲ႔လူမ်ိဳး အျဖစ္ ကမၸည္းထိုးႏိုင္တဲ့ လကၡဏာနဲ႔ ပံုရိပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ိဳးဟာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနည္းေပမဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရ ဘယ္တုန္းကမွ ေအာက္တန္းမေရာက္ခဲ့၊ မဆင္းရဲခဲ့ဘဲ ျပည့္ဝခ်မ္းသာရွိၾကတယ္ ရယ္လို႔ ကမၻာအလယ္မွာ ေမာ္ကြန္းထိုး ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဒီသေဘာဟာ စစ္ဝါဒ ရာစုဝက္ေက်ာ္ ႀကီးစိုးမႈနဲ႔အတူ ကပ္လ်က္ ေခါင္းစဥ္မွာ ေဆြးေႏြးခဲ့သလို ‘အရာရာၿပိဳလဲျခင္း’ မွာ အက်ံဳးဝင္ကာ တိုင္းျပည္နဲ႔လူမ်ိဳးရဲ႕ ေကာင္းဂုဏ္ စာရိတၱ၊ စိတၱပိုင္းဆိုင္ရာပါ လဲက်ခဲ့ရတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အက်င့္ပ်က္မႈ၊ အမုန္းတရား ႀကီးထြားမႈ၊ စစ္ေသြး စစ္မာန္ေတြ တက္ၾကြ စစ္ပြဲ လိုလားမႈ စတဲ့ ေမတၱာ၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာ ျဗဟၼစိုရ္တရားေတြ ေခါင္းပါးမႈဒဏ္ကိုပါ ခံေနရပါေတာ့တယ္။
ဒီ ယုတ္ေလ်ာ့မႈရဲ႕ ရလဒ္ကေတာ့ ကမၻာ့ အက်င့္ပ်က္ျစားမႈ စာရင္းမွာ ထိပ္ဆံုးတန္းဝင္္ေနျခင္းက သက္ေသပါပဲ။ ဘိန္းထြက္မ်ားမႈ စာရင္းမွာ ကမၻာ့ထိပ္တန္း ျဖစ္ေနတာက မ်က္ျမင္ပါပဲ။ ရာဇဝတ္မႈေတြ ထူေျပာေနျခင္းကလည္း ျပသေနပါတယ္။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ စစ္အာဏာရွင္မ်ား အာဏာ တည္ျမဲေရးအတြက္ ႏွစ္ငါးဆယ္ေက်ာ္ စနစ္တက် ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ တစ္လူမ်ိဳး၊ တစ္ဘာသာ ဗဟိုျပဳ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး စိတ္ဓာတ္ေတြ ျပင္းထန္မႈ ဆိုးက်ိဳးဆက္ တိုင္းျပည္မွာ တင္းက်မ္းျပည့္ေနတဲ့ လူမ်ိဳးစုေရးရာ၊ ျပႆနာ၊ စစ္ပြဲ၊ အမုန္းေတြပါပဲ။
● စေတာ့ဟုမ္း ေရာဂါ သတိျပဳပါ
စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆိုး ႀကီးစိုးခဲ့မႈရလဒ္မွာ အေရးႀကီးဆံုး နားလည္လက္ခံ အေလးထားရမွာကေတာ့ စနစ္ဆိုးဒဏ္ ေက်ာေကာ့ေအာင္ ခံရင္းနဲ႔ပဲ ဒီစနစ္ဆိုးက အင္တိုက္အားတိုက္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးခဲ့တဲ့ အယူအဆ၊ ဝါဒ၊ အေတြးအေခၚ၊ အျပဳအမူနဲ႔ အလုပ္ေတြဟာ လူသာမန္ လူအမ်ားၾကားကို ထဲထဲဝင္ဝင္ စိမ့္ဝင္ပ်ံ႕ႏွံ႔ေလ့ရတယ္ဆိုတာကိုပါ။ ဖိႏွိပ္မႈျပန္းထန္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေတြ ႀကီးစိုးတဲ့ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ သေဘာဆိုတာကို အရင္ဆံုး သတိျပဳရပါမယ္။
စိတ္ပညာရပ္ မွာ ျပန္ေပးဆြဲခံရသူေတြဟာ သူတို႔ကို ျပန္ေပးဆြဲသူေတြရဲ႕ အေတြးအေခၚ၊ ခံစားခ်က္ နဲ႔ လုပ္ရပ္ေတြကို နားေယာင္ လက္ခံလာၿပီး ျပန္ေပးဆြဲသူေတြ အေပၚ ျပန္လည္ ေထာက္ခံ၊ ကာကြယ္မႈ ေပးတတ္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးကို စေတာ့ဟုမ္း ေရာဂါ လကၡဏာ (Stockholm Syndrome) လို႔ အမည္ေပးၿပီး စိတ္ေရာဂါ အေနနဲ႔ သတ္မွတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ အက္ဖ္ဘီအိုင္ရဲ႕ ေလ့လာခ်က္ တစ္ခု အရဆိုရင္ ျပန္ေပးဆြဲမႈေတြရဲ႕ (၂၇) ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ျပန္ေပးဆြဲခံရသူ သားေကာင္ေတြဟာ ဒီလကၡဏာ စြဲကပ္ေနေလ့ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီသေဘာဟာ ျပင္းထန္တဲ့ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ျခယ္၊ ဝါဒမိႈင္းတိုက္မႈ ဒဏ္ေတြကို မ်က္စိပိတ္၊ နားပိတ္၊ ပါးစပ္ပိတ္နဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံခဲ့ရတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ဆိုး ႀကီးစိုးခဲ့တဲ့ တိုင္းျပည္ေတြက လူထုအမ်ားစု အတြက္လည္း အတူတူပါပဲ။ အဓမၼအုပ္စိုးသူေတြက စာေပ၊ ရုပ္ရွင္၊ သဘင္၊ ဂီတ၊ ပညာေရး စတဲ့ လူထုဆက္သြယ္ေရး၊ ပညာေပးေရး၊ ဝါဒျဖန္႔ခ်ိေရး ၾကားခံ အစံုစံုကို အသံုးခ်ၿပီး အတင္းအဓမၼ သြတ္သြင္းခဲ့တဲ့ အာဏာရွင္ စရိုက္ လကၡဏာေတြဟာ လူအမ်ားအၾကားမွာ ဝင္ေရာက္ ပူးကပ္ေနေလ့ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမိုကေရစီယဥ္ေက်းမႈ၊ လူမ်ိဳး/ဘာသာေရး ဆက္စပ္ သေဘာတရားမ်ားမွာ ပိုလို႔ ေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။
ဥပမာမ်ား - ရာစုႏွစ္တစ္ဝက္ေက်ာ္ တိုင္းျပည္မွာ ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပ ေတာင္းဆို ေဆြးေႏြးခြင့္မရခဲ့တဲ့ လူအခြင့္အေရး ဆက္စပ္ ခံယူခ်က္မ်ိဳးေတြျဖစ္တဲ့ လူမွန္သမွ် အယုတ္၊ အလတ္၊ အျမတ္၊ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး၊ အသားအေရာင္ မခြဲ တူညီတဲ့ အခြင့္အေရး၊ ရပိုင္ခြင့္နဲ႔ တန္ဖိုးထားမႈ သေဘာ ကို အျပည့္အဝ နားလည္မႈ မရွိတာ၊ လက္ခံ နားလည္ဖို႔ ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္ မရွိတာမ်ိဳးေတြ၊ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳစုမ်ား ပဋိပကၡ ျပႆနာ ဆက္စပ္မ်ိဳးေတြနဲ႔ လူထုလႈပ္ရွားမႈ၊ ရပိုင္ခြင့္၊ တာဝန္ ဆက္စပ္မ်ိဳးေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါမယ္။
ဒါမ်ိဳးေတြကို အေျခခံက်က် နားလည္ၿပီး ဒီစရိုက္ လကၡဏာေတြ ဘယ္ေလာက္ ကိုယ့္မွာ စြဲကပ္ေနၿပီလဲ ဆိုတာ မညာမတာ ကိုယ့္ဘာသာ ေဝဖန္ ဆန္းစစ္ ရပါမယ္။ လူမ်ိဳးခ်င္းမတူရံုနဲ႔ ရန္ျဖစ္ခ်င္ေနသလား။ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာဆိုတာနဲ႔ အမုန္းပြားခ်င္၊ အရာရာ မတရား ထင္တိုင္း ျပဳမူခ်င္ေနၿပီလား။ လူမ်ိဳးျခား ႏိုင္ငံျခားသား မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈ စိတ္အခံ ရွိေနသလား။ လူထုႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြကို အျမင္မၾကည္မလင္ ရွိေနၿပီလား။ စည္းကမ္းေသဝပ္ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပား ျပန္မေျပာဝ့ံ၊ ခိုင္းတာလုပ္ကို လူ႔အရည္အခ်င္းလို႔ သတ္မွတ္ေနၿပီလား။ အစရွိသလို အာဏာရွင္အေတြးအေခၚေတြ ကိုယ့္ဆီမွာ ရွိ/မရွိ ျပန္လည္ သံုးသပ္၊ ရွိေနရင္ စြန္႔ပစ္ႏိုင္ရပါမယ္။ ဒီလို လူတစ္ဦးခ်င္းက စနစ္ဆိုးရဲ႕ အက်င့္ဆိုး၊ စရိုက္ဆိုး၊ အလုပ္ဆိုး၊ ခံယူခ်က္ဆိုး၊ အျပဳအမူဆိုး ေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္၊ စိတ္ဓာတ္ေတြကို ျပင္ႏိုင္မွ တိုင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ အမွန္တကယ္ ေအးခ်မ္းသာယာမႈေပးစြမ္းႏိုင္တဲ့ ဒီမိုကေရစီလူ႔ေဘာင္သစ္ကို အနာဂတ္မွာ တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါမယ္။
● ေျပာင္းလဲဖို႔ကို မေၾကာက္ပါနဲ႔
လူဟာ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ေခတ္၊ စနစ္ကို လိုခ်င္ရင္ အေျခအေန၊ အခ်ိန္အခါအေလ်ာက္ လိုအပ္တဲ့ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျပဳရပါတယ္။ ေျပာင္းလဲဖို႔ ေတြးေတာၾကံဆႏိုင္စြမ္းမဲ့ခဲ့တဲ့ ကိုယ္ခႏၶာႀကီး၊ ဦးေႏွာက္ေသး ကမၻာဦး ဒိုင္ႏိုေဆာ္ႀကီးေတြ မ်ိဳးတံုးခဲ့ရတဲ့ သမိုင္းရွိပါတယ္။ တိုင္းျပည္ဟာ အာဏာယစ္မူးရင္း ကမၻာႀကီးနဲ႔ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ ဝါးလံုးေခါင္းထဲလသာခ်င္သူ လူတစ္စုရဲ႕ သင္းကြပ္မႈေၾကာင့္ ေရတြင္းထဲကဖားသူငယ္လို အနားသတ္ အျမင္နဲ႔ က်င့္သားရကာ အေတြးအေခၚ မလြတ္လပ္၊ ရင္ဘတ္ႏွလံုးသား မက်ယ္ျပန္႔ ျဖစ္ေနရတာကို အမွန္အတိုင္း မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ရပါမယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေမွာင္ထုဖံုးလႊမ္းေနတဲ့ အေနအထားကေန အလင္းကိုဝင္ခ်င္ရင္ မ်က္စိက်ိန္းဒဏ္ကို မေၾကာက္ဘဲ အရိုးစြဲ ေနသားတက် ျဖစ္ေနတဲ့ သမာရိုးက် စိတ္၊ စဥ္းစားပံု၊ အေတြးအေခၚ၊ ခံယူခ်က္ေတြကိုသာ အက်ိဳးသင့္၊ အေၾကာင္းသင့္ စဥ္းစားဆင္ျခင္ေျမာ္ျမင္ၿပီး လက္ခံသင့္တဲ့ အရာေတြကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရပါမယ္။
● နိဂံုး
ဒါေၾကာင့္ တိုင္းျပည္မွာ လူမႈ၊ စီးပြား၊ က်န္းမာ၊ ပညာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အႏုသုခုမ ကံုလံု ၾကြယ္ဝ ေစခ်င္ရင္၊ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို အမွန္တကယ္ တိုးတက္ႀကီးပြားေစလိုရင္၊ က်င့္ဝတ္ သီလ ျမင့္မား အက်င့္ စာရိတၱ မ႑ိဳင္ ခိုင္မာ ၾကံ့ခုိင္ ေစလိုရင္၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ပံုရိပ္ေကာင္း၊ နာမည္ေကာင္းကို ျပန္လည္ ရရွိေစလိုရင္ အစရွိတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဂုဏ္အင္ လကၡဏာေကာင္းေတြကို ျပန္လည္ တည္ရွိ အနာဂတ္ မ်ိဳးဆက္သစ္ကို စံစားလိုရင္ျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နဲ႔ စနစ္ဆိုးရဲ႕ ပံုေဖာ္ရိုက္ခတ္မႈကို အတြင္းက်က် နားလည္လက္ခံကာ လူတစ္ဦးခ်င္း တစ္ကိုယ္ေရ ျပင္သင့္ ျပင္ထိုက္တဲ့ စစ္အာဏာရွင္ အေတြးအေခၚေဟာင္း၊ အလုပ္ဆိုး၊ ခံယူခ်က္ အပုပ္အသိုး ေတြကို ဖဲၾကဥ္ ဖုတ္ၾကည္း သျဂၤဳ ိဟ္ ေျမျမႈပ္ စနစ္ဆိုးရဲ႕ ဂ်ိဳး (ခ်ိဳး) ကို အဆံုးတိုင္ အလံုးစံု ခြာခ်ႏိုင္ဖို႔ လိုေၾကာင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ အၾကံျပဳရင္း ေဆြးေႏြးမႈကို အဆံုးသတ္လိုက္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီ သုခခ်မ္းသာရကာ ေလာက နိဗၺာန္ အျမန္ဆံုး တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္ရည္လ်က္…။
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၆၊ ၂၀၁၅ (စာၿပီးရက္စြဲ)
(သည္ေလဒီးစ္ သတင္းဂ်ာနယ္၊ အတြဲ (၂)၊ အမွတ္စဥ္ (၅၄)၊ (၂၀၁၅) ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၂၇) ရက္ေန႔ ေသာၾကာေန႔ထုတ္၌ မူလ ပံုႏွိပ္ခဲ့သည္။ ယခု မိုးမခတြင္ အြန္လိုင္း ထပ္မံ ျဖန္႔ခ်ိသည္။ ေဆာင္းပါးပါ အာေဘာ္ ကို ေဝဖန္ရန္ လြတ္လပ္စြာ မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္ပါသည္၊ nyeinchanaye81@gmail.com သို႔လည္း စာေရးႏိုင္ပါသည္။)
The Ladies New Journal:
https://www.facebook.com/News.TheLadies/photos/a.179109772264000.1073741828.178829095625401/394068804101428/?type=1